Historia polskiego hokeja na lodzie: od narodzin po czasy współczesne
Początki hokeja na lodzie w Polsce
Podobnie jak w innych krajach, rozwój hokeja w Polsce był ściśle związany z łyżwiarstwem. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, w latach 20. XX wieku zaczęły powstawać pierwsze drużyny hokejowe, głównie w Warszawie, Łodzi i Lwowie. Pionierami były kluby Polonia Warszawa i AZS Warszawa, które w 1922 roku utworzyły pierwsze sekcje hokejowe.
Powstanie Polskiego Związku Hokeja na Lodzie
Rok 1925 uznaje się za oficjalną datę narodzin polskiego hokeja. Wtedy to cztery warszawskie kluby: Polonia, AZS, Warszawianka i Warszawskie Towarzystwo Łyżwiarskie powołały do życia Polski Związek Hokeja na Lodzie (PZHL). Choć PZHL formalnie powstał w Warszawie, hokej był już uprawiany w całej Polsce. Szybko powstawały nowe drużyny w takich miastach jak Lwów (Pogon, Czarni, Lechia), Kraków (Cracovia, Wisła, Sokół), Wilno (AZS), Krynica (KTH), Katowice (Dąb), Łódź (LKS), Toruń i Poznań.
Rozwój na arenie międzynarodowej
Już w 1926 roku PZHL został członkiem Międzynarodowej Federacji Hokeja na Lodzie (LIHG, później IIHF). W tym samym roku reprezentacja Polski zadebiutowała na arenie międzynarodowej, zajmując 6. miejsce w Mistrzostwach Europy w Davos (Szwajcaria). Rok później Polska awansowała na 4. miejsce, a w 1929 roku w Budapeszcie zdobyła srebrny medal i tytuł wicemistrzów Europy, ulegając jedynie Czechosłowacji. W 1930 roku Polska zajęła 5. miejsce na I Mistrzostwach Świata w Chamonix i Davos.
Pierwsze Mistrzostwa Polski
Pierwsze Mistrzostwa Polski w hokeju na lodzie zorganizowano w 1927 roku w Zakopanem. W finale zmierzyły się trzy drużyny: AZS Warszawa, Pogon Lwów i Warszawskie Towarzystwo Łyżwiarskie. Pierwszym mistrzem Polski został AZS Warszawa. System rozgrywek o mistrzostwo Polski z eliminacjami okręgowymi lub grupowymi i finałowym turniejem obowiązywał do 1955 roku. Dopiero w sezonie 1955/56 wprowadzono system ligowy z 8 drużynami w I i II lidze oraz meczami systemem "każdy z każdym" (mecz i rewanż).
Mistrzostwa Świata w Krynicy
W grudniu 1930 roku w Katowicach otwarto Torkat - pierwsze w Polsce (a 12. w Europie) sztuczne lodowisko. Była to konieczność, aby Polska mogła zorganizować Mistrzostwa Świata w 1931 roku w Krynicy. Turniej odbył się w dniach 1-8 lutego 1931 roku, a do Krynicy przyjechało 10 reprezentacji. Niestety, zabrakło mistrzów Europy - Niemców oraz wicemistrza - Szwajcarów. Polacy spisali się znakomicie, zdobywając tytuł wicemistrzów Europy i 4. miejsce na świecie.
W 1932 roku reprezentacja Polski po raz pierwszy wystąpiła na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Lake Placid (USA), zajmując ostatnie miejsce.
Hokej po II wojnie światowej
W pierwszym powojennym sezonie 1945-46 wznowiło działalność 16 klubów w 4 okręgach hokejowych. Polska straciła ośrodki we Lwowie i Wilnie, a osłabiony został również silny przed wojną ośrodek warszawski. Pierwszym powojennym mistrzem Polski została Cracovia Kraków. W 1947 roku na pierwszych powojennych Mistrzostwach Świata w Pradze Polska zajęła 6. miejsce, wyprzedzając tylko Rumunię i Belgię. Rok później, na olimpiadzie w St. Moritz (Szwajcaria) polscy hokeiści uplasowali się na 7. miejscu.
Lata dominacji Legii i Górnika
W latach 1951-1957 w mistrzostwach Polski nieprzerwanie triumfowali hokeiści Legii Warszawa. W sezonie 1955-56 po raz pierwszy rozgrywki ligowe rozegrano systemem "każdy z każdym" w dwóch ligach. Mistrzem Polski została Legia, wyprzedzając Górnika Katowice i Start Katowice.
W latach 1958-1970 tytuły mistrzowskie zdobywali na zmianę Górnik Katowice (później GKS) i Legia Warszawa. W latach 60. w pierwszej lidze występowało nawet 4 kluby z Katowic. W sezonie 1965-66 ligę powiększono do 10 zespołów.
Dominacja Podhala Nowy Targ
Lata 70. to zdecydowana dominacja Podhala Nowy Targ, które zdobyło 9 mistrzowskich tytułów z rzędu (1971-1979). Srebrne medale zdobywały głównie katowickie drużyny: Baildon Katowice i Naprzód Janów.
Mistrzostwa Świata w Katowicach
W 1976 roku Polska po raz drugi zorganizowała Mistrzostwa Świata Grupy A w hokeju na lodzie. Areną zmagań był katowicki Spodek. Do Katowic przyjechały czołowe drużyny świata, z wyjątkiem Kanady, która nie mogła wystąpić z powodu konfliktu na linii CAHA-IIHF.
8 kwietnia 1976 roku Polska sensacyjnie pokonała ZSRR 6:4. Niestety, mimo tego zwycięstwa, dwóch wygranych z NRD i dwóch remisów z Finlandią, Polacy spadli do grupy B z powodu porażki z RFN w ostatnim meczu turnieju.
Lata 90. i XXI wiek
Lata 90. XX wieku to początek upadku polskiego hokeja. Kluby borykały się z problemami finansowymi, co prowadziło do spadku poziomu rozgrywek. Na arenie międzynarodowej biało-czerwoni odnosili coraz słabsze wyniki.
Ostatnie lata przynoszą jednak pewne oznaki odbudowy. Pojawiają się nowi sponsorzy, a kluby inwestują w szkolenie młodzieży. Reprezentacja Polski awansowała do Dywizji I MŚ i po 22 latach przerwy wystąpi na Mistrzostwach Świata.
Najważniejsze wydarzenia w historii polskiego hokeja na lodzie:
- 1925: Założenie Polskiego Związku Hokeja na Lodzie 1931: Mistrzostwa Świata w Krynicy - 4. miejsce Polski
- 1976: Zwycięstwo 6:4 nad reprezentacją ZSRR
Najwybitniejsi polscy hokeiści:
- Walenty Ziętara
- Wiesław Jobczyk
- Krzysztof Zapała
- Mariusz Czerkawski
- Leszek Laszkiewic
Najbardziej utytułowane kluby:
- Podhale Nowy Targ (19 tytułów mistrzowskich)
- Legia Warszawa (13 tytułów mistrzowskich)
- Cracovia (12 tytułów mistrzowskich)
- Unia Oświęcim (9 tytułów mistrzowskich)
- GKS Katowice (8 tytułów mistrzowskich)
Historia polskiego hokeja na lodzie: wzloty, upadki i nadzieja na powrót
Hokej na lodzie w Polsce ma bogatą historię, pełną zarówno triumfów, jak i porażek. Mimo ostatnich trudności, kibice mogą patrzeć w przyszłość z optymizmem, wierząc w powrót dyscypliny na dawny poziom i dostarczanie wielu emocjonujących meczów.
Szansa na taki powrót może nadejść szybciej niż się spodziewamy. Po 22-letniej przerwie Polska Reprezentacja w hokeju na lodzie ponownie zagra na Mistrzostwach Świata. Choć Polacy uniknęli w fazie grupowej spotkania z gospodarzami turnieju oraz broniącymi tytułu Kanadyjczykami, droga do sukcesu nie będzie łatwa.
Wśród rywali Biało-Czerwonych znajdą się wicemistrzowie świata Niemcy, brązowi medaliści z poprzedniego roku Łotysze, a także faworyci turnieju – Amerykanie i Szwedzi.
